Instytucja dodatkowego zobowiązania podatkowego (sankcji) w VAT obowiązuje w Polsce od roku 2017 (por. art. 112b i art. 112c ustawy o VAT). Budzi wątpliwość, czy stosowanie tej sankcji powinno być zobiektywizowane czy też uzależnione od okoliczności każdego przypadku rozpatrywanego oddzielnie.
Powstaje pytanie czy w sytuacji, gdy podatnik popełnił zwyczajny błąd co do rozliczenia w podatku VAT, lecz bez zamiaru popełnienia oszustwa powinny w ogóle znaleźć zastosowanie przepisy o sankcji VAT?
Na kanwie przypadku dotyczącego obowiązku uwzględnienia zamiaru podatnika w zakresie błędnego zakwalifikowania transakcji zwolnionej z VAT jako transakcji podlegającej temu podatkowi w kontekście wysokości wymiaru dodatkowego zobowiązania podatkowego (Grupa Warzywna sp. z o.o. przeciwko Dyrektorowi Izby Administracji Skarbowej we Wrocławiu) zapadł wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 kwietnia 2021 r., C-935/19.
Zgodnie z tezą tego wyroku: „Artykuł 273 dyrektywy VAT i zasadę proporcjonalności należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie przepisom krajowym, które nakładają na podatnika, który błędnie zakwalifikował transakcję zwolnioną z podatku od wartości dodanej (VAT) jako transakcję podlegającą temu podatkowi, sankcję wynoszącą 20% kwoty zawyżenia zwrotu VAT nienależnie żądanej, w zakresie, w jakim sankcja ta ma zastosowanie bez rozróżnienia zarówno w sytuacji, w której nieprawidłowość wynika z błędu w ocenie popełnionego przez strony transakcji co do podlegania przez dostawę opodatkowaniu, który to błąd cechuje brak przesłanek wskazujących na oszustwo i uszczuplenia wpływów do skarbu państwa, jak i w sytuacji, w której nie występują takie szczególne okoliczności”.
W związku z powyższym wyrokiem TSUE polski prawodawca w projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw zaproponował modyfikację treści przepisów ustawy o VAT regulujących sankcję VAT:
1. w art. 112b:
a) w ust. 1 w części wspólnej wyrazy „odpowiadającej 30%” zastępuje się wyrazami „do 30%”,
b) w ust. 2 w części wspólnej wyrazy „wysokość dodatkowego zobowiązania podatkowego wynosi 20%” zastępuje się wyrazami „naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości do 20%”,
c) w ust. 2a wyrazy „wysokość dodatkowego zobowiązania podatkowego wynosi 15%” zastępuje się wyrazami „naczelnik urzędu celno-skarbowego ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości do 15%”,
d) po ust. 2a dodaje się ust. 2b i 2c w brzmieniu:
„2b. Ustalając dodatkowe zobowiązanie podatkowe, o którym mowa w ust. 1-2a, naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego bierze pod uwagę:
1) okoliczności powstania nieprawidłowości;
2) rodzaj i stopień naruszenia ciążącego na podatniku obowiązku, które skutkowało powstaniem nieprawidłowości;
3) wagę i częstotliwość stwierdzanych dotychczas nieprawidłowości;
4) kwotę stwierdzonych nieprawidłowości;
5) działania podjęte przez podatnika po stwierdzeniu nieprawidłowości w celu usunięcia skutków nieprawidłowości.
2c. W przypadku stwierdzenia, że nieprawidłowość była skutkiem świadomego uczestnictwa podatnika w oszustwie dotyczącym podatku dodatkowe zobowiązanie podatkowe ustala się w maksymalnej wysokości określonej odpowiednio w ust. 1-2a.”;
2. w art. 112c w ust. 1 wprowadzenie do wyliczenia otrzymuje brzmienie:
„W zakresie, w jakim w przypadkach, o których mowa w art. 112b ust. 1 pkt 1, ust. 2 pkt 1 oraz ust. 2a, nieprawidłowość była skutkiem świadomego uczestnictwa podatnika w oszustwie dotyczącym podatku i wynika w całości lub w części z obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktury, która (…)”.
Zgodnie z zapowiedziami MF przepisy w nowym brzemieniu wejdą w życie w 2023 r. Przy czym, w sprawach, w których postępowania podatkowe, kontrole podatkowe lub kontrole celno-skarbowe, zostały wszczęte i niezakończone przed dniem wejścia w życie ustawy nowelizującej, stosuje się przepis art. 112b i art. 112c ustawy o VAT w brzmieniu nadanym jej ustawą nowelizującą.
Zachęcamy również do obserwowania naszego Facebooka, gdzie prezentujemy na bieżąco aktualne i najciekawsze aspekty prawa podatkowego i nie tylko – LINK
Oraz do dołączenia do grupy dyskusyjnej na temat CITu Estońskiego, gdzie odpowiedzi udzielają specjaliści z Stowarzyszenia Podatników Estońskiego CIT – LINK
W celu uzyskania szczegółowych informacji dotyczących oferty POROZMAWIAJMY O PODATKACH prosimy o kontakt z kancelaria poprzez:
- tel.: +48 534 312 775,
- e-mail: kancelaria@porozmawiajmyopodatkach.pl,
- skorzystanie z formularza kontaktowego.
Administracja naszej kancelarii w sposób zindywidualizowany określi zakres merytoryczny przedstawionej sprawy oraz złoży propozycję współpracy w przedmiotowym zakresie.
