Korzystanie z samochodu osobowego przez członków zarządu fundacji rodzinnej a (raczej pewne) opodatkowanie CIT  

Like Don't move Unlike

 

3

Czy korzystanie z pojazdu (na przykład samochodu osobowego), będącego własnością fundacji rodzinnej przez członków zarządu fundacji rodzinnej, do spełniania świadczeń na rzecz beneficjentów fundacji rodzinnej, będzie opodatkowane podatkiem CIT, w szczególności jako świadczenie z art. 24q ust. 1 pkt 1 lub 3 ustawy o CIT?  

Podatek CIT w stawce 15% przypada od przekazanego lub postawionego do dyspozycji przez fundację rodzinną bezpośrednio lub pośrednio:

1. świadczenia, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy o fundacji rodzinnej (przez świadczenie rozumie się składniki majątkowe, w tym środki pieniężne, rzeczy lub prawa, przeniesione na beneficjenta albo oddane beneficjentowi do korzystania przez fundację rodzinną albo fundację rodzinną w organizacji, zgodnie ze statutem i listą beneficjentów),

2. mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej,

3. świadczenia w postaci ukrytych zysków.

Zdaniem strony takie świadczenie nie będzie opodatkowane: 

„W ocenie wnioskodawcy na zadane przez niego pytanie należy udzielić odpowiedzi przeczącej. Uzasadniając swoje zapatrywanie skarżący wskazał, że z pojazdu będzie korzystał tylko zarząd i pojazd nie będzie „oddany beneficjentowi do korzystania przez fundację”. Pojazd będzie wykorzystywany przez zarząd do spełniania świadczeń w postaci pokrywania kosztów utrzymania, kształcenia i leczenia beneficjentów. W ocenie wnioskodawcy nie sposób uznać, że członkowie zarządu fundacji albo beneficjenci fundacji otrzymają jakiekolwiek „świadczenie”. Pojazdy będą wykorzystywane wyłącznie dla celów statutowych fundacji, zatem nie powstanie żadna korzyść osobista – zarówno w sposób pośredni jak i bezpośredni.”

Ale, zdaniem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej takie świadczenie będzie opodatkowane: 

„Zwolnienie podatkowe z CIT fundacji rodzinnych nie ma zastosowania m.in. do działalności gospodarczej fundacji rodzinnej wykraczającej poza zakres określony w art. 5 ustawy o fundacji rodzinnej. Zwolnienie wyłączone jest również w przypadku dokonywania świadczeń dla beneficjentów w tym fundatora będącego jednocześnie beneficjentem oraz świadczeń w postaci ukrytych zysków. Przepisy dotyczące fundacji rodzinnych wiążą wystąpienie zobowiązania podatkowego w CIT po stronie fundacji z przekazaniem lub postawieniem do dyspozycji przez fundację rodzinną bezpośrednio lub pośrednio świadczenia na rzecz beneficjenta. Ponadto w fundacji rodzinnej może powstać zobowiązanie podatkowe w CIT w przypadku przekazania lub postawienia do dyspozycji przez fundację rodzinną bezpośrednio lub pośrednio świadczeń w postaci ukrytych zysków, w tym z tytułu darowizny lub innego nieodpłatnego lub częściowo odpłatnego świadczenia, innego niż świadczenia, o których mowa w art. 2 ust. 2 ustawy o fundacji rodzinnej przekazanego, bezpośrednio lub pośrednio, na rzecz m.in. beneficjenta lub fundatora. Uznano, że fundacja rodzinna w przypadku beneficjenta będącego osobą fizyczną może w szczególności pokrywać koszty jego utrzymania lub kształcenia, o czym stanowi art. 2 ust. 3 ustawy o fundacji rodzinnej Każde tego typu świadczenie wiąże się jednak z koniecznością zapłacenia CIT przez fundację rodzinną na podstawie art. 24q ust. 1 ustawy o PDOP. Podstawę opodatkowania w tej sytuacji stanowi przychód odpowiadający wartości świadczenia.” 

Również zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu (por. wyrok z dnia 4 lipca 2024 r., sygn. akt I SA/Po 66/24) takie świadczenie będzie opodatkowane: 

„(…) podkreślić należy, że art. 2 ust. 2 ustawy o fundacji rodzinnej za świadczenie fundacji na rzecz beneficjenta uznaje m.in. zachowanie polegające na oddaniu przez fundację rzeczy beneficjentowi do korzystania. W przepisie tym wskazuje się jedynie ogólnie na oddanie składników majątkowych beneficjentowi do korzystania przez fundację rodzinną. Nie precyzuje się przy tym w jaki sposób beneficjent fundacji ma korzystać z oddanych mu do korzystania przez fundację składników majątkowych. W takiej sytuacji (…) należy stwierdzić, że nieistotne jest to czy dojdzie do oddania rzeczy do wyłącznego czy też niewyłącznego korzystania przez beneficjenta fundacji. Rozważana regulacja nie ustanawia wymogu aby określona rzecz została oddana beneficjentowi do wyłącznego korzystania. Innymi słowy nawet w sytuacji oddania przez fundację rodzinną jej beneficjentowi rzeczy do niewyłącznego korzystania zachowanie tego rodzaju należy uznać za świadczenie, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy o fundacji rodzinnej opodatkowane na zasadzie art. 24q ust. 1 pkt 1 ustawy o CIT.”