Co to jest prekarium?
Prekarium nie jest nowym zjawiskiem, gdyż znajduje swoje źródło jeszcze w prawie rzymskim. W prawie polskim obecnie nie istnieje definicja prekarium, a nawet nie jest ono ustawowo uregulowane. Niemniej, jego istnienie potwierdza orzecznictwo sądowe.
Zgodnie z tezą wyroku Sądu Najwyższego z dnia 13 września 2001 r., sygn. akt IV CKN 425/00 prekarium to stosunek oparty na wygodzeniu, który jest wprawdzie podobny do użyczenia, ale różni się od niego tym, że jest relacją czysto faktyczną, a nie stosunkiem prawnym. Tym samym pomiędzy prekarzystą a posiadaczem nie ma więzi prawnej, a właściciel może w każdej chwili odebrać rzecz prekarzyście, któremu nie przysługuje ochrona prawna. Nie każde bowiem wydanie rzeczy powoduje przeniesienie posiadania, lecz tylko takie, z którym łączy się po stronie nabywającego wola władania rzeczą dla siebie w zakresie określonego prawa. Taka zaś sytuacja nie zachodzi, gdy posiadacz, chcąc przysłużyć się innej osobie pozwala jej na krótkotrwałe użycie rzeczy w określonym celu. Prekarium występuje w sytuacji czasowego korzystania z cudzej nieruchomości (gruntu, budynku, lokalu) za zgodą jej właściciela które to korzystanie nie wynika jednak z czynności prawnej, lecz ze względów grzecznościowych, rodzinnych, sąsiedzkich, etc.
Pomimo braku definicji ustawowej prekarium można wyodrębnić pewne jego swoiste cechy, i tak:
Prekarium jest nieodpłatne
Występuje, gdy chęć zysku zastępują względy grzecznościowe lub humanitarne. Tym samym, korzystający z lokalu nie ponosi w związku z tym żadnych kosztów, w tym kosztów eksploatacyjnych rzeczy używanej (gaz, prąd, woda).
Prekarium jest stosunkiem faktyczny, a nie stosunkiem prawnym
Dla zaistnienia prekarium nie jest wymagane zawarcie umowy, ważne jest faktyczne udostępnienie nieruchomości prekarzyście. Prekarium nie wymaga także (ale i nie wyklucza dla celów dowodowych) jakiegokolwiek oświadczenia w formie pisemnej.
Prekarium jest krótkoterminowe
Prekarium w odróżnieniu od umów najmu czy też użyczenia nie ma sprecyzowanego okresu swojego obowiązywania. Niemniej z uwagi na szczególne pobudki jego zaistnienia powinno mieć charakter krótkotrwały.
Prekarium jest odwołalne w każdym czasie
Właściciel nieruchomości może w każdej chwili odebrać rzecz prekarzyście, któremu nie przysługuje ochrona prawna.
Czy prekarium jest opodatkowane?
Podatek od towarów i usług
Za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT uznaje się również użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Podatek od czynności cywilnoprawnych
Prekarium nie zostało wymienione w zamkniętym katalogu czynności opodatkowanych podatkiem PCC.
Podatek od spadków i darowizn
Prekarium nie zostało wymienione w katalogu czynności opodatkowanych podatkiem od spadków i darowizn.
Podatek dochodowy
Właściciel z uwagi na nieodpłatne udostępnienie swojej nieruchomości prekarzyście nie uzyskuje z tego tytułu przychodu do opodatkowania podatkiem dochodowym. Wydaje się również, że z uwagi na szczególny charakter prekarium (względy humanitarne) po stronie prekarzysty nie powstaje obowiązek opodatkowania świadczenia nieodpłatnego z tego tytułu.
Zachęcamy również do obserwowania naszego Facebooka, gdzie prezentujemy na bieżąco aktualne i najciekawsze aspekty prawa podatkowego i nie tylko – LINK
Oraz do dołączenia do grupy dyskusyjnej na temat CITu Estońskiego, gdzie odpowiedzi udzielają specjaliści z Stowarzyszenia Podatników Estońskiego CIT – LINK
W celu uzyskania szczegółowych informacji dotyczących oferty POROZMAWIAJMY O PODATKACH prosimy o kontakt z kancelaria poprzez:
- tel.: +48 534 312 775,
- e-mail: kancelaria@porozmawiajmyopodatkach.pl,
- skorzystanie z formularza kontaktowego.
Administracja naszej kancelarii w sposób zindywidualizowany określi zakres merytoryczny przedstawionej sprawy oraz złoży propozycję współpracy w przedmiotowym zakresie.
