Wynagrodzenie prokurenta stanowi wedle NSA ukryte zyski  

Like Don't move Unlike

 

3

Na kanwie postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej przed Dyrektorem Krajowej Informacji Skarbowej zadane zostało pytanie: 

Czy wynagrodzenie wspólnika z tytułu pełnienia funkcji prokurenta spółki objętej estońskim CIT podlega art. 28m ust. 4 pkt 1 ustawy o CIT?

Wnioskodawca wskazał, że z uwagi na to, iż przychody uzyskiwane przez prokurenta nie stanowią wynagrodzeń z tytułów określonych w art. 12 ust. 1 oraz art. 13 pkt 7, 8 i 9 ustawy o PIT należy uznać, że wynagrodzenie prokurenta będącego wspólnikiem spółki nie podlega art. 28m ust. 4 pkt 1 ustawy o CIT niezależnie od wysokości wynagrodzenia uzyskiwanego przez tego prokurenta będącego wspólnikiem.

Jednak zdaniem Dyrektora KIS wynagrodzenie wypłacane przez spółkę jej wspólnikowi z tytułu pełnienia przez niego funkcji prokurenta będzie w całości stanowiło ukryte zyski i będzie podlegało opodatkowaniu ryczałtem od dochodów spółek kapitałowych.

Wyrok WSA w Gdańsku wyrokiem z dnia 18 października 2022 r., sygn. akt I SA/Gd 917/22 oddalił skargę w przedmiocie powyższego pytania konkludując, że:

„(…) w niniejszej sprawie wynagrodzenie wypłacane przez Spółkę wspólnikowi będącemu jednocześnie prokurentem, które nie zalicza się wynagrodzeń z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 oraz art. 13 pkt 7, 8 i 9 ustawy o PIT, oraz zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłaconych osobie fizycznej z uwzględnieniem określonego limitu – mieści się w katalogu dochodów do opodatkowania w systemie ryczałtu jako dochód z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą. Skarżąca bowiem we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej nie przedstawiła stanu faktycznego, który pozwalałby na stwierdzenie, że poniesiony wydatek ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą Spółki. Z tego względu należało przyjąć, że stanowi on dochód podlegający opodatkowaniu ryczałtem.”

Sprawę rozstrzygnął NSA w wyroku z dnia 11 lipca 2023 r., sygn. akt II FSK 93/23 wskazując w uzasadnieniu swojego orzeczenia, co następuje.

„Bezspornym jest, że z wniosku o wydanie interpretacji wynika, że wynagrodzenie prokurenta spółki, będącego jednocześnie wspólnikiem, nie stanowi wynagrodzenia z tytułu art. 12 ust. 1 oraz art. 13 pkt 7, 8 i 9 ustawy o PIT. Skoro tak, to świadczenie to nie podlega wyłączeniu spod kategorii ukrytego zysku, uregulowanego w art. 28m ust. 4 ustawy o CIT. Wobec tego znajduje zastosowanie zasada określona w art. 28m ust. 3 ustawy o CIT. Niezasadne są twierdzenia skarżącej, że powyższa interpretacja stanowiłaby naruszenie zasady równego traktowania. Po pierwsze – brak jest przeciwwskazań do opodatkowania, jako ukryte zyski, wszelkich wypłat na rzecz wspólników spółki. Po drugie – ustawodawca wyłączył z opodatkowania wynagrodzenia w sytuacji, gdy przybierają one postać wynagrodzenia za pracę oraz świadczeń należnych z tytułu umów wymienionych w art. 13 pkt 7,8 i 9 ustawy o PIT. Skoro wspólnik, będący prokurentem może być pracownikiem zatrudnionym na podstawie umowy o pracę lub zawrzeć umowę w art. 13 pkt 7-9 ustawy o PIT, to brak jest podstaw do twierdzenia o niekonstytucyjności tego rozwiązania prawnego. Skarżąca formułując zarzut naruszenia zasady równego traktowania porównuje sytuację prawną podmiotów znajdujących się w odmiennej sytuacji prawnej. Status prawny członka zarządu spółki kapitałowej różni się istotnie od statusu prokurenta, który nie jest członkiem organu spółki i ciążą na nim zupełnie inne obowiązki oraz odpowiedzialność. Unormowana w przepisach art. 1091 i następne Kodeksu cywilnego prokura jest zupełnie inną kategorią prawną niż członkostwo w organach spółki. Warto podkreślić, że ustanowienie prokury, w odróżnieniu od powołania organów spółki jest fakultatywne. Ponadto, w myśl art. 208 § 6 KSH prokurenta powołuje zarząd, zaś w myśl art. 201 § 4 KSH członkowie zarządu powoływani są w drodze uchwały wspólników.”

W efekcie NSA wywiódł, że:

„Z kolei za uzasadniony należy uznać drugi zarzut skarżącej – naruszenia art. 28m ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT poprzez uznanie, że wynagrodzenie wypłacane prokurentowi stanowi wydatek niezwiązany z działalnością gospodarczą. Nie wymaga bowiem żadnych dodatkowych ustaleń oczywiste (zdaniem NSA – uwaga Autora) stwierdzenie, że wynagrodzenie prokurenta spółki związane jest z prowadzoną przez tą spółkę działalnością gospodarczą.”

Niemniej w ocenie NSA:

„(…) skoro wynagrodzenie to (prokurenta, będącego wspólnikiem spółki objętej estońskim CIT – uwaga Autora) w stanie sprawy jest zaliczone jako przedmiot opodatkowania do ukrytych zysków, to nie może być po raz drugi opodatkowane jako świadczenie niezwiązane z działalnością gospodarczą. Zasadność tego zarzutu nie wpływa zatem na skuteczność skargi kasacyjnej, bo przesądzenie że wynagrodzenie to jest ukrytym zyskiem oznacza, że stanowi ono przedmiot opodatkowania podatkiem zryczałtowanym o dochodów spółek (tzw. estoński CIT)”.

Podsumowując:  

W ocenie NSA wypłacane na podstawie uchwały zarządu spółki wynagrodzenie prokurenta będącego zarazem wspólnikiem tej spółki objętej estońskim CIT stanowi ukryte zyski podlegające opodatkowaniu ryczałtem od dochodów spółek.