Złożenie ZAW-RD do niewłaściwego naczelnika urzędu skarbowego

Like Don't move Unlike

 

4

Z treści art. 28j ust. 1 pkt 7 ustawy o CIT wynika, że warunkiem koniecznym do skorzystania z opodatkowania w formie ryczałtu od dochodów spółek jest dopełnienie obowiązku informacyjnego, to jest podatnicy zamierzający korzystać z tej formy opodatkowania muszą złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zawiadomienie o wyborze opodatkowania w tej formie na formularzy ZAW-RD. Nieprzekraczalny termin złożenia zawiadomienia to koniec pierwszego miesiąca roku podatkowego, który ma być objęty reżimem ryczałtu. Przypominamy, że zgodnie ze stanowiskiem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej ryczałt od dochodów spółek stosujemy od daty zawarcia umowy spółki a nie od daty publikacji wpisu w Krajowym Rejestrze Sądowym. A także, że ryczałt można wybrać zasadniczo w dowolnym momencie roku podatkowego.

Skupiając się jednak na problemie błędnie zaadresowanego zawiadomienia, które może wystąpić:

1. przy zleceniu wysyłki biuru rachunkowemu, które przez niedopatrzenie prześle ZAW-RD do niewłaściwego naczelnika urzędu skarbowego,

2. przy zmianie właściwości miejscowej naczelnika spowodowanej zmianą siedziby,

3. przy przekroczeniu limitu przychodów netto ze sprzedaży równowartości 3 mln euro i w konsekwencji tego przejście do jednego z 19 wyspecjalizowanych urzędów skarbowych.

Kluczową normą prawną w przedmiotowej sprawie jest art. 170 § 1 Ordynacji podatkowej, jeżeli organ podatkowy, do którego podanie wniesiono, jest niewłaściwy w sprawie, powinien niezwłocznie przekazać je organowi właściwemu, zawiadamiając o tym wnoszącego podanie.

Z kolei art. 170 § 2 Ordynacji podatkowej stanowi, że podanie wniesione do organu niewłaściwego przed upływem terminu określonego przepisami prawa uważa się za wniesione z zachowaniem terminu.

Jak się wskazuje w literaturze, art. 170 Ustawy OP jest wyrazem odformalizowania postępowania podatkowego. Ustawodawca chroni tym przepisem stronę przed nieznajomością właściwości organów. Przy skomplikowanej siatce organów i zmieniających się nieustannie kompetencjach w wielu sprawach obywatelowi trudno byłoby ustalić organ podatkowy właściwy w sprawie (Hauser Roman. Art. 170. W: Ordynacja podatkowa. Komentarz, wyd. XI. Wolters Kluwer Polska, 2019).

Następnie, należy ustalić, czy zawiadomienie ZAW-RD mieści się w pojęciu podania użytego w powyższej normie prawnej.

Obecnie „podanie” nie posiada własnej definicji legalnej. Można się jednak oprzeć na wnioskowaniu jakie zostało przedstawione przez sądownictwo na bazie art. 168 § 1 Ordynacji podatkowej w brzmieniu do dnia 7 lipca 2022 r., który regulował kwestie wymogów formalnych podań. Mianowicie wskazywał, że pojęcie to obejmuje: żądania, wyjaśnienia, odwołania, zażalenia, ponaglenia, wnioski. Wydawać by się mogło, że zasady wynikające z art. 170 Ustawy OP nie mają zastosowania do „zawiadomień”. Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach (por. wyrok sygn. akt I SA/GI 837/10 z dnia 12 stycznia 2011 r.) zakres pojęcia „podania” nie jest katalogiem zamkniętym, z uwagi na konieczność szerokiego rozumienia tych terminów, należy ująć w nich w zasadzie wszelkie czynności procesowe oraz pozaprocesowe wszystkich uczestników postępowania podatkowego, z którymi występują oni wobec organu podatkowego. Przepis ten stosuje się zatem zarówno do podań inicjujących postępowanie podatkowe, w tym także w trybach nadzwyczajnych, jak i nie inicjujących postępowania (Komentarz do art. 168 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. 05.8.60), (w:) C. Kosikowski, L. Etel, R. Dowgier, P. Pietrasz, S. Presnarowicz, M. Popławski, Ordynacja podatkowa. Komentarz, LEX, 2009, wyd. III). Dalej sąd stwierdził, że powyższe twierdzenie znajduje poparcie w orzecznictwie sądowym, w którym wskazuje się, że odformalizowanie postępowania na korzyść strony co do formy i treści żądania wszczęcia postępowania ma prowadzić do tego, aby sprawa mogła być rozpoznania zgodnie intencją i interesem strony (wyrok NSA z 20 lipca 1981 r., SA1461/81, ONSA 1981, Nr 2, poz. 71). Ponadto, zdaniem sądu, należy wyraźnie zaakcentować, iż przepisy ustawy w zakresie unormowania instytucji „podań” regulują zasadniczo formę komunikowania się podmiotów administrowanych z organami podatkowymi. Z tego względu mają szersze znaczenie i zastosowanie.

Jak wynika z analizy Ordynacji podatkowej, czynność zawiadomienia wielokrotnie pojawia się w jej przepisach, zarówno jako czynność dokonywana przez organy podatkowe, np. zawiadomienie o zawieszeniu biegu terminu przedawnienia (art. 70), jak i jako czynność dokonywana przez podatnika, np. zawiadomienie organu podatkowego o zmianie adresu do doręczeń (art. 146). Zgodnie z językowym znaczeniem, „zawiadomienie” to „dokument lub list zawiadamiający o czymś”, natomiast „zawiadomić” to „przekazać komuś wiadomość” (https://sjp.pwn.pl/). Jest to więc czynność z kategorii tych, o której sąd wspomniał w przytoczonym wyżej orzeczeniu, a mianowicie taka, za pomocą, której podatnik komunikuje się z organami podatkowymi, informuje je bowiem o okolicznościach faktycznych, mających znaczenie prawne.

W świetle powyższego, zdaniem SPEC nie powinno budzić wątpliwości stanowisko, że pod pojęciem „podania” użytego w art. 170 Ordynacji podatkowej mieści się także zawiadomienie ZAW-RD.