Ryczałt od dochodów spółek (estoński CIT) będący alternatywną formą opodatkowania nie posługuje się takimi pojęciami jak koszty uzyskania przychodów czy koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodów. Podatnik opodatkowany ryczałtem od dochodów spółek dokonuje wyliczenia oraz zapłaty podatku li tylko w oparciu o przepisy Rozdziału 6b ustawy o CIT.
Zarazem, z przepisów ustawy o CIT nie wynika wprost jakiego rodzaju wydatki mogą być uznane za dochód z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą. Ustawodawca nie zdecydował się bowiem na sformułowanie w przepisie ani definicji, ani też przykładowego katalogu tego rodzaju wydatków.
W konsekwencji, moim zdaniem nie jest prawidłowe utożsamianie wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą na gruncie estońskiego CIT z wydatkami niestanowiącymi kosztów uzyskania przychodu na gruncie klasycznego CIT, ponieważ to nie są te same kategorie, a przepisy dotyczące ryczałtu od dochodów spółek powinny być co do zasady rozpatrywane w oderwaniu od pozostałych przepisów ustawy o CIT.
1. Ale co na to organy interpretacyjne?
Prześledźmy na przykładzie pytania czy wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą na gruncie estońskiego CIT mogą być utożsamiane z wydatkami niestanowiącymi kosztów uzyskania przychodów na gruncie klasycznego CIT.
2. Stanowisko organu interpretacyjnego
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 23 sierpnia 2022 r. znak 0111-KDIB1-2.4010.302.2022.1.ANK, zdaje się dokonywać takiej właśnie wykładni – wskazując, że przepisy Rozdziału 6b ustawy o CIT nie zawierają definicji legalnej wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą. W związku z powyższym, aby ustalić jakie kategorie wydatków oraz kosztów mieszczą się w zakresie wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą, należy odwołać się do znaczenia, jakie posiada niniejsze pojęcie w języku powszechnym. W tym aspekcie warto odnotować, że jedną z immanentnych cech działalności gospodarczej, która wyróżnia ją od innego rodzaju aktywności, jest jej zarobkowy charakter. Zatem za wydatki niezwiązane z działalnością gospodarczą możną uznać między innymi takie wydatki i koszty, które nie są ponoszone w celu osiągnięcia przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. W związku z powyższym podczas określania czy dany wydatek lub koszt stanowi wydatek niezwiązany z działalnością gospodarczą można pomocniczo posiłkować się praktyką podmiotu jak również bogatym orzecznictwem sądów administracyjnych, w zakresie kwalifikacji wydatków oraz kosztów do kosztów uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT.
3. Stanowisko sądu administracyjnego
Zauważyć jednak należy, że powyższe stanowisko organu interpretacyjnego zostało ocenione krytycznie przez Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, który uchylając powyższą interpretację indywidualną w (nieprawomocnym w dacie publikacji tego artykułu) wyroku z dnia 7 czerwca 2023 r., sygn. akt I SA/Wr 750/22 podzielił zarzut skarżącej spółki o przyjętej przez Dyrektora KIS błędnej wykładni polegającej na utożsamianiu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą z wydatkami z katalogu wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów (art. 16 ust. 1 ustawy o CIT). Zdaniem WSA podkreślić należy, że w prawie podatkowym różnym zwrotom nie należy nadawać tego samego znaczenia (zakaz wykładni synonimicznej). Tym samym zbiór wyłączeń z kosztów podatkowych nie jest tożsamy ze zbiorem wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą. Już same konsekwencje zaliczenia wydatku do katalogów art. 16 ust. 1 i art. 28m ust. 1 pkt 3 ustawy o CIT wskazują na brak możliwości ich utożsamiania, albowiem konsekwencją nieuznania wydatku za koszt uzyskania przychodu jest brak możliwości jego odliczenia od dochodu do opodatkowania, natomiast uznanie wydatku za niezwiązanych z działalnością gospodarczą powoduje przekształcenie wydatku w dochód do opodatkowania ryczałtem. Wedle sądu Dyrektor KIS nie tyle pomocniczo posiłkował się orzecznictwem i praktyką dotyczącą kosztów uzyskania przychodów przy ocenie transferów pieniężnych spółki, lecz wprost zastosował art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o CIT.
4. Stanowisko naszego Stowarzyszenia Podatników Estońskiego CIT
W cytowanym stanowisku sądu administracyjnego dostrzegamy krytykę sposobu w jaki Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (DKIS) dokonał wykładni wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą. Zwracamy uwagę na dwie kwestie, które zostały podkreślone przez WSA we Wrocławiu:
Po pierwsze, sąd neguje proste utożsamienie dwóch różnych przepisów prawa podatkowego, które dotyczą różnych sytuacji, co jest niewłaściwe i może prowadzić do błędnych wniosków, jak to było w tym przypadku.
Po drugie, sąd krytykuje brak rzeczywistego badania charakteru przekazanych kwot określonych przez skarżącą spółkę jako darowizny. Taka sytuacja jest nieakceptowalna, gdyż każda transakcja finansowa, w tym darowizna, powinna być dokładnie zbadana pod kątem swojego prawdziwego charakteru, celu i konsekwencji podatkowych.
Zachęcamy również do obserwowania naszego Facebooka, gdzie prezentujemy na bieżąco aktualne i najciekawsze aspekty prawa podatkowego i nie tylko – LINK
Oraz do dołączenia do grupy dyskusyjnej na temat CITu Estońskiego, gdzie odpowiedzi udzielają specjaliści z Stowarzyszenia Podatników Estońskiego CIT – LINK
W celu uzyskania szczegółowych informacji dotyczących oferty POROZMAWIAJMY O PODATKACH prosimy o kontakt z kancelaria poprzez:
- tel.: +48 534 312 775,
- e-mail: kancelaria@porozmawiajmyopodatkach.pl,
- skorzystanie z formularza kontaktowego.
Administracja naszej kancelarii w sposób zindywidualizowany określi zakres merytoryczny przedstawionej sprawy oraz złoży propozycję współpracy w przedmiotowym zakresie.
