Czy w praktyce może wystąpić jednoosobowa fundacja rodzinna, czyli taka w której ta sama osoba fizyczna łączy przymiot fundatora, jedynego beneficjenta i jedynego członka zarządu?
1. Fundator
Tak, ponieważ fundacja rodzinna ustanawiana czy to w akcie założycielskim, czy to w testamencie może mieć tylko jednego fundatora, którym może być wyłącznie osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych.
Fundatorami mogą być zatem osoby pełnoletnie
Pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności. A pełnoletnim jest, kto ukończył lat osiemnaście. Poza tym, przez zawarcie małżeństwa małoletni (bez względu na płeć) uzyskuje pełnoletność i nie traci jej w razie unieważnienia małżeństwa.
Fundatorami nie mogą być osoby małoletnie i osoby ubezwłasnowolnione
Nie mają zdolności do czynności prawnych osoby, które nie ukończyły lat trzynastu, oraz osoby ubezwłasnowolnione całkowicie. Ograniczoną zdolność do czynności prawnych mają małoletni, którzy ukończyli lat trzynaście, oraz osoby ubezwłasnowolnione częściowo.
2. Beneficjent
Beneficjentem może być fundator. Przy czym, co najmniej jeden beneficjent musi być uprawniony do uczestnictwa w zgromadzeniu beneficjentów, którym także może być fundator.
3. Członek zarządu
Zarząd składa się z członka albo większej liczby członków, którym to członkiem zarządu również może być fundator.
4. Reprezentacja jednoosobowej fundacji rodzinnej w relacji z jej fundatorem
W umowie między fundacją rodzinną a członkiem zarządu oraz w sporze fundacji rodzinnej z członkiem zarządu, fundację rodzinną reprezentuje rada nadzorcza. W przypadku braku rady nadzorczej (zakładam, że tak będzie najczęściej – uwaga autora), fundację rodzinną reprezentuje pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia beneficjentów.
Przy czym, w przypadku gdy członek zarządu jest zarazem jedynym członkiem zgromadzenia beneficjentów czynność prawna między tym beneficjentem a reprezentowaną przez niego fundacją rodzinną wymaga formy aktu notarialnego, a każdorazowo o dokonaniu takiej czynności prawnej notariusz zawiadamia sąd rejestrowy. Wymóg ten nie dotycz jednak realizacji świadczeń przysługujących beneficjentowi będącemu zarazem członkiem zarządu.