Prezentacja udziałów w innej spółce kapitałowej w bilansie

Like Don't move Unlike

 

8

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 26 UoR, udziały zalicza się do instrumentów kapitałowych.

Natomiast myśląc o instrumentach kapitałowych – powinniśmy je rozumieć jako kontrakty, z których wynika prawo do majątku jednostki, pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wszystkich wierzycieli, a także zobowiązanie się jednostki do wyemitowania lub dostarczenia własnych instrumentów kapitałowych, a w szczególności udziały, opcje na akcje własne lub warranty.

Z kolei instrumenty kapitałowe kwalifikuje się do aktywów finansowych. Możemy je zaliczyć do aktywów trwałych jeśli są przeznaczone do zbycia w okresie dłuższym niż 12 miesięcy od dnia bilansowego. Podlegają one ujęciu w księgach rachunkowych na koncie  – długoterminowe aktywa finansowe

Aktywa posiadane przez jednostkę w celu osiągnięcia z nich korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości tych aktywów, uzyskania przychodów w formie odsetek, dywidend (udziałów w zyskach) lub innych pożytków, w tym również z transakcji handlowej, a w szczególności aktywa finansowe oraz te nieruchomości i wartości niematerialne i prawne, które nie są użytkowane przez jednostkę, lecz są posiadane przez nią w celu osiągnięcia tych korzyści, zalicza się do inwestycji

W tej sytuacji należy pamiętać, że sporządzając bilans według załącznika nr 1 do UoR należy wskazać stopień powiązań jednostki z jednostką, w której jednostka sprawozdawcza nabyła (posiada) udziały, tj. czy jest to jednostka powiązana, czy jednostka, w której jednostka sprawozdawcza posiada zaangażowanie w kapitale, czy pozostała jednostka.

Prezentacja w bilansie długoterminowych aktywów finansowych:

–  Aktywa

– pozycja A.IV.3. “Długoterminowe aktywa finansowe – udziały lub akcje” z podziałem na te:

–              w jednostkach powiązanych (A.IV.3 lit. a)

–              w pozostałych jednostkach, w których jednostka posiada zaangażowanie w kapitale (A.IV.3 lit. b)

–              w pozostałych jednostkach (A.IV.3 lit. c)

Przypomnijmy, że przez zaangażowanie w kapitale rozumie się jakikolwiek udział w kapitale innej jednostki, mający charakter trwałego powiązania. Trwałe powiązanie występuje zawsze w przypadku nabycia, zakupu lub pozyskania w innej formie udziału w kapitale jednostki stowarzyszonej, chyba że zbycie udziału w krótkim okresie od dnia jego nabycia, zakupu lub pozyskania w innej formie jest wysoce prawdopodobne, poprzez zawarcie umowy lub podjęcie innych aktywnych działań dotyczących zbycia. Wynika to z art. 3 ust. 1 pkt 37d UoR.

WYCENA:

Udziały zakwalifikowane do inwestycji długoterminowych wycenia się w oparciu o art. 28 ust. 1 pkt 3 UoR:

udziały w innych jednostkach oraz inne niż wymienione w pkt 1a inwestycje zaliczone do aktywów trwałych – według ceny nabycia pomniejszonej o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości lub według wartości godziwej albo skorygowanej ceny nabycia – jeżeli dla danego składnika aktywów został określony termin wymagalności; wartość w cenie nabycia można przeszacować do wartości w cenie rynkowej, a różnicę z przeszacowania rozliczyć zgodnie z art. 35 ust. 4;

Wyjątek od przedstawionych zasad wyceny stanowią udziały w jednostkach podporządkowanych, uznane za aktywa długoterminowe. Jak wynika z art. 28 ust. 1 pkt 4 UoR, do ich wyceny można stosować metodę praw własności.

Trwała utrata wartości zachodzi wtedy, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, że kontrolowany przez jednostkę składnik aktywów nie przyniesie w przyszłości w znaczącej części lub w całości przewidywanych korzyści ekonomicznych. Uzasadnia to dokonanie odpisu aktualizującego doprowadzającego wartość składnika aktywów wynikającą z ksiąg rachunkowych do ceny sprzedaży netto, a w przypadku jej braku – do ustalonej w inny sposób wartości godziwej.

Zgodnie z art. 35 ust. 1 UoR  nabyte lub powstałe aktywa finansowe oraz inne inwestycje ujmuje się w księgach rachunkowych na dzień ich nabycia albo powstania, według ceny nabycia albo ceny zakupu, jeżeli koszty przeprowadzenia i rozliczenia transakcji nie są istotne.

Prezentacja posiadanych akcji  jako „pozostałe przychody operacyjne” jest uzależnione od formy ich nabycia

Zasadniczo statyczne posiadanie udziałów nie koreluje z aktywacją zapisów na kontach pozostałe przychody/koszty operacyjne.

Dla przykładu, w ujęciu dynamicznym –  wypadku nabytych udziałów w zamian za wniesione aporty rzeczowe operacje związane z ich nabyciem księguje się wynikowo, a mianowicie:

– wartość księgowa netto wniesionego aportu stanowi pozostałe koszty operacyjne,

– wartość otrzymanego udziału stanowi pozostałe przychody operacyjne.

Przy „klasycznym” zakupie, co jest najczęstszą formą nabycia udziałów:

– Wn konto 03 “Długoterminowe aktywa finansowe”

– Ma konto 24 “Pozostałe rozrachunki”.