Problematyka cesji leasingu na gruncie podatkowym

Like Don't move Unlike

 

2

Wstęp

Dziennik Urzędowy Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej opublikował interpretację ogólną Nr DD6.8202.4.2020, wydaną w dniu 15 lutego 2021 r. Interpretacja ta odnosi się do kwestii związanych z dopuszczalnym zakresem modyfikacji postanowień umów leasingowych oraz określeniem wysokości przychodu po stronie finansującego w przypadku sprzedaży przedmiotu leasingu na rzecz osoby trzeciej w trakcie trwania umowy. Wydana została na podstawie art. 14a § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, w celu zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego przez organy podatkowe.

Zakres Przepisów

Interpretacja dotyczy przepisów:

• art. 17a pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (CIT) w brzmieniu obowiązującym,
• art. 23a pkt 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT) w brzmieniu obowiązującym.

Definicje i Klasyfikacja Umów Leasingowych

Zgodnie z art. 17a pkt 1 ustawy o CIT oraz art. 23a pkt 1 ustawy o PIT, umowa leasingu definiowana jest jako umowa nazwana w kodeksie cywilnym, a także każda inna umowa, na mocy której jedna ze stron, zwana „finansującym”, oddaje drugiej stronie, zwanej „korzystającym”, do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie, podlegające amortyzacji środki trwałe, wartości niematerialne i prawne, a także grunty oraz prawo wieczystego użytkowania gruntów.

Skutki podatkowe umowy leasingu zależą od jej kwalifikacji do leasingu operacyjnego lub finansowego, zgodnie z kryteriami określonymi w rozdziale 4a ustawy o CIT oraz rozdziale 4a ustawy o PIT.

Leasing Operacyjny i Finansowy

• Leasing operacyjny (art. 17b ustawy o CIT, art. 23b ustawy o PIT):
  • Umowa leasingu operacyjnego musi być zawarta na czas oznaczony, wynoszący co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji dla rzeczy ruchomych lub wartości niematerialnych i prawnych, lub co najmniej 5 lat dla nieruchomości.
  • Suma opłat leasingowych, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, musi odpowiadać co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, a w przypadku zawarcia kolejnej umowy leasingu tego samego przedmiotu, co najmniej jego wartości rynkowej z dnia zawarcia następnej umowy.
• Leasing finansowy (art. 17f ustawy o CIT, art. 23f ustawy o PIT):
  • Umowa leasingu finansowego musi być zawarta na czas oznaczony.
  • Suma opłat leasingowych, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, musi odpowiadać co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, a w przypadku zawarcia kolejnej umowy leasingu tego samego przedmiotu, co najmniej jego wartości rynkowej z dnia zawarcia następnej umowy.
  • Umowa leasingu musi zawierać postanowienie, że w podstawowym okresie umowy leasingu odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający, albo finansujący rezygnuje z dokonywania odpisów amortyzacyjnych, gdy korzystającym jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej.

Modyfikacja Umowy Leasingu

Zmiany w umowie leasingu mogą dotyczyć różnych aspektów, w tym:

• Obniżenie wartości wymagalnych rat leasingowych wskutek wydłużenia okresu trwania umowy.
• Zwiększenie wartości wymagalnych rat leasingowych wskutek skrócenia okresu trwania umowy (jednak na okres nie krótszy niż 40% normatywnego okresu amortyzacji danego przedmiotu leasingu).
• Zawieszenie przez określony okres płatności rat.
• Obniżenie przez określony okres płatności rat.
• Wydłużenie okresu trwania i obniżenie wartości wymagalnych rat leasingowych, przy jednoczesnym zawieszeniu przez określony okres płatności rat oraz zwiększenie/zmniejszenie wysokości rat leasingowych po upływie danego okresu.

Zgodnie z art. 17a pkt 2 ustawy o CIT oraz art. 23a pkt 2 ustawy o PIT, jeżeli wymienione modyfikacje nie powodują naruszenia warunków uznania danej umowy za leasing operacyjny lub finansowy, nie wpływają również na późniejsze stosowanie przez finansującego art. 17c albo art. 17g ustawy o CIT (art. 23c albo art. 23g ustawy o PIT) w odniesieniu do transakcji sprzedaży na rzecz korzystającego przedmiotu umowy leasingu po jej zakończeniu.

Zmiana Stron Umowy Leasingu

Zmiana stron umowy leasingu, np. poprzez cesję lub wstąpienie w stosunek leasingu (finansujący albo korzystający), nie wymaga ponownej weryfikacji podatkowej umowy, pod warunkiem, że inne jej postanowienia nie ulegają zmianie. Ustawy o CIT i PIT nie definiują pojęcia „innych postanowień umowy”, jednak należy przyjąć, że odnosi się ono do warunków determinujących byt prawny umowy leasingu dla celów podatkowych, w tym do minimalnego okresu trwania umowy, zawarcia umowy na czas określony oraz wysokości sumy ustalonych w umowie opłat leasingowych.

Sprzedaż Przedmiotu Leasingu

Sprzedaż przedmiotu leasingu przez finansującego na rzecz osoby trzeciej w trakcie trwania umowy skutkuje zmianą strony umowy leasingu. Nabywca staje się nowym finansującym i przejmuje wszystkie prawa i obowiązki wynikające z umowy leasingu. Zgodnie z art. 14 ustawy o CIT oraz art. 19 ustawy o PIT, przychodem ze sprzedaży przedmiotu leasingu jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, chyba że cena ta znacznie odbiega od wartości rynkowej, wówczas organ podatkowy określa przychód w wysokości wartości rynkowej.

Jeżeli cena sprzedaży będzie odpowiadać wartości kapitału niespłaconego przez korzystającego, należy uznać, że jest ona zgodna z wartością rynkową. Przychodem finansującego w takim przypadku jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie.

Podsumowanie

Interpretacja ogólna Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 15 lutego 2021 r. precyzuje zasady modyfikacji umów leasingowych oraz ich wpływ na klasyfikację podatkową i przychody finansującego. Dokument ten jest kluczowy dla zapewnienia jednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego w zakresie leasingu w Polsce. Zgodnie z interpretacją, modyfikacje umowy leasingu oraz zmiany stron umowy, o ile nie naruszają warunków uznania umowy za leasing operacyjny lub finansowy, nie wpływają na możliwość stosowania preferencyjnych zasad opodatkowania sprzedaży przedmiotu leasingu.