1. Zagadnienie
Czy agencja celna (spółka albo JDG) świadcząca usługi tak na rzecz podmiotów gospodarczych, jak i na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej jest zobowiązana do prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego za pomocą kasy rejestrującej?
2. Zasada ogólna
Agencja celna świadcząca usługi także na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej jest zasadniczo zobowiązana do prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego za pomocą kasy rejestrującej.
Zgodnie bowiem z art. 111 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących. Obowiązek ten nie jest zależny od tego, czy agencja celna ma status czynnego podatnika VAT. Jak wynika z cytowanego przepisu, agencja celna ma co do zasady obowiązek zastosowania kasy rejestrującej w przypadku świadczenia usług na rzecz osób fizycznych. Agencja celna nie znajduje się natomiast na liście podmiotów obligatoryjnie zobowiązanych do ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej. A zatem może korzystać ze zwolnienia od powyższego obowiązku.
3. Zwolnienie agencji celnej z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej
a) zwolnienie ze względu na obrót (zwolnienie podmiotowe)
Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2021 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym podatników, u których wartość sprzedaży dokonanej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 20000 zł, a w przypadku podatników rozpoczynających w poprzednim roku podatkowym dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli wartość sprzedaży z tego tytułu nie przekroczyła, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym, kwoty 20000 zł.
Przy czym, limit 20000 zł dotyczy tylko wartości sprzedaży agencji celnej dokonanej na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, czyli nie należy sumować wartości tej sprzedaży z wartością sprzedaży na rzecz podmiotów gospodarczych.
Należy jednak pamiętać, że opisywanego zwolnienia nie stosuje się do agencji celnej, która w poprzednim roku podatkowym była zobowiązana do ewidencjonowania lub przestała spełniać warunki do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania.
W przypadku agencji celnej korzystającej ze zwolnienia związanego z limitem 20000 zł (rocznym, bądź proporcjonalnym w roku podatkowym) zwolnienie traci moc z chwilą wykonania dostawy towarów, o której mowa w § 4 ust. 1 pkt 1, bądź wykonania usługi, o której mowa w § 4 ust. 1 pkt 2 ww. rozporządzenia.
b) zwolnienie ze względu na sposób pobierania zapłaty od klienta (zwolnienie przedmiotowe)
Załącznik do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2021 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących określa czynności zwolnione z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej.
W przypadku usług świadczonych przez agencję celną na rzecz osób fizycznych właściwe będzie zwolnienie określone w pozycji numer 37 załącznika, to jest:
Świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli świadczący usługę otrzyma w całości zapłatę za wykonaną czynność za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem), a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła.
Istotnym dla skorzystania ze zwolnienia jest to, aby wszystkie powyższe warunki były spełnione łącznie, gdyż niespełnienie chociażby jednego z nich spowoduje utratę prawa do zwolnienia.
Potwierdza to stanowisko interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 grudnia 2021 r. znak 0114-KDIP1-3.4012.716.2021.1.JG, z której wynika, że: „Prawo do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących na mocy § 2 ust. 1 rozporządzenia w powiązaniu z poz. 37 ww. załącznika do rozporządzenia, przysługuje w sytuacji, gdy zapłata za świadczone usługi w całości następuje za pośrednictwem poczty lub banku na rachunek bankowy podatnika. Wyrażenie „w całości” odnosi się do poszczególnych transakcji świadczonych przez podatnika. Taka konstrukcja przepisu powoduje, że zwolnieniu nie podlega świadczenie usługi, za którą zapłacono częściowo gotówką, a częściowo za pośrednictwem banku lub poczty. Warunkiem zwolnienia jest bowiem to, aby konkretna transakcja została w całości zapłacona za pośrednictwem banku lub poczty oraz by było możliwe zidentyfikowanie transakcji, której zapłata dotyczy”.
4. Zapłata kartą płatniczą za usługę agencji celnej
Płatność za pomocą karty płatniczej przez organy podatkowe uznawana jest za płatność gotówkową, a nie za płatność za pośrednictwem banku – co wyklucza możliwość zastosowania przedmiotowego zwolnienia.
Przykładowo, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 12 kwietnia 2019 r. znak 0113-KDIPT1-3.4012.67.2019.2.JM, wskazał, że:
„Odnosząc się do zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania obrotu przy zastosowaniu kasy rejestrującej w przypadku otrzymywania zapłaty za świadczone usługi gotówką i za pośrednictwem karty płatniczej przy użyciu terminala, należy zauważyć, że takie czynności nie będą mogły korzystać z ww. zwolnienia w oparciu o § 2 ust. 1 w powiązaniu z poz. 37 załącznika do rozporządzenia, ponieważ takie płatności nie spełniają warunków uprawniających do korzystania ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej na podstawie ww. przepisu rozporządzenia. Należy bowiem zauważyć, że również płatności dokonywane za pomocą kart płatniczych przy użyciu terminala wypełniają walory płatności gotówkowych. Mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że w takich okolicznościach nie zostaną spełnione warunki konieczne do korzystania ze zwolnienia świadczonych usług z ewidencji przy zastosowaniu kasy rejestrującej na podstawie § 2 ust. 1 rozporządzenia w związku z poz. 37 załącznika, ponieważ zapłata za świadczone usługi nie następuje w sposób określony w tym przepisie”.
