Dane z Ministerstwa Finansów i analizy KPMG w Polsce wskazują na znaczącą zmianę w zakresie realizacji kontroli przez naczelników urzędów celno-skarbowych. Liczba kontroli celno-skarbowych znacząco wzrosła z roku na rok, osiągając rekordowe liczby w roku 2023, gdzie tylko w ciągu pierwszych dziewięciu miesięcy przeprowadzono aż 7396 takich kontroli, co stanowi znaczny wzrost w porównaniu do poprzednich lat. Wzrost ten może być odbiciem większego nacisku na wykrywanie poważnych nieprawidłowości finansowych.
Liczba zakończonych kontroli celno-skarbowych wynosi:
2351 w roku 2020
2966 w roku 2021
4033 w roku 2022
7396 w okresie od stycznia do września roku 2023
Skuteczność tych kontroli także rośnie, osiągając w 2023 roku poziom 98%, co sugeruje nie tylko zwiększoną aktywność, ale także efektywność w identyfikowaniu istotnych przypadków nieprawidłowości. To pokazuje, że naczelnicy urzędów celno-skarbowych są coraz bardziej skuteczni w swoich działaniach. Z drugiej strony, obserwujemy spadek liczby kontroli podatkowych, które tradycyjnie koncentrowały się na bieżących rozliczeniach i mniejszych nieprawidłowościach. W roku 2023 liczba kontroli podatkowych była niższa w porównaniu do roku poprzedniego, co może wskazywać na zmianę priorytetów w działaniach kontrolnych na rzecz bardziej złożonych kontroli celno-skarbowych.
KPMG zwraca uwagę na postępującą marginalizację kontroli podatkowych na rzecz kontroli celno-skarbowych. To zmienia krajobraz odpowiedzialności podatkowej i celnej w Polsce, gdzie coraz większy nacisk kładziony jest na walce z poważniejszymi formami nadużyć finansowych. Takie zmiany mogą wpłynąć na strategie działalności firm oraz podejście podatników do kwestii zgodności z przepisami prawnymi. Należy podnieść również ważny problem w praktykach organów Krajowej Administracji Skarbowej, dotyczący instrumentalnego wszczynania postępowań karnych skarbowych. Ten sposób działania jest wykorzystywany tuż przed upływem terminu przedawnienia zobowiązań podatkowych, co pozwala na zawieszenie biegu tego terminu. Działania takie mogą mieć poważne konsekwencje dla podatników, którzy nagle znajdują się w sytuacji, gdzie muszą zmierzyć się z postępowaniem karnym skarbowym nawet po wielu latach od momentu powstania zobowiązania.
Instrumentalne wszczynanie spraw ma na celu zabezpieczenie możliwości dochodzenia należności podatkowych przez organy państwa, ale podnosi również kwestie etyczne i prawne, zwłaszcza w kontekście uczciwości i proporcjonalności działań administracji. W odpowiedzi na takie praktyki, Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) wydał uchwałę wskazującą na potrzebę dokładniejszego badania przez sądy okoliczności wszczęcia postępowań karnych skarbowych. Sąd ocenia, czy zawieszenie terminu przedawnienia było uzasadnione rzeczywistym naruszeniem prawa, czy też miało charakter instrumentalny. Podatnicy, którzy spotkają się z taką praktyką, mają prawo zaskarżyć decyzje oparte na instrumentalnym zawieszeniu biegu przedawnienia. W takich przypadkach, orzecznictwo, szczególnie po wspomnianej uchwale NSA, może skłaniać się ku uchyleniu decyzji organów podatkowych, jeśli stwierdzone zostaną nieprawidłowości w procesie ich wydawania.
Zjawisko to podkreśla znaczenie transparentności i sprawiedliwości w działaniach państwowych organów, a także wskazuje na ważną rolę sądownictwa w kontroli tych działań, zabezpieczając interesy podatników przed nieuzasadnionymi i opóźnionymi działaniami administracji podatkowej.
Zachęcamy również do obserwowania naszego Facebooka, gdzie prezentujemy na bieżąco aktualne i najciekawsze aspekty prawa podatkowego i nie tylko – LINK
Oraz do dołączenia do grupy dyskusyjnej na temat CITu Estońskiego, gdzie odpowiedzi udzielają specjaliści z Stowarzyszenia Podatników Estońskiego CIT – LINK
W celu uzyskania szczegółowych informacji dotyczących oferty POROZMAWIAJMY O PODATKACH prosimy o kontakt z kancelaria poprzez:
- tel.: +48 534 312 775,
- e-mail: kancelaria@porozmawiajmyopodatkach.pl,
- skorzystanie z formularza kontaktowego.
Administracja naszej kancelarii w sposób zindywidualizowany określi zakres merytoryczny przedstawionej sprawy oraz złoży propozycję współpracy w przedmiotowym zakresie.
